"CÁI CHẾT" CỦA HỆ THỐNG GPS BỊ PHÓNG ĐẠI

Một thông báo không chính xác về khả năng ngừng hoạt động của hệ thống GPS đã khiến người dân Mỹ tức giận.Ngày 19/5, Văn phòng Kiểm kê Chính phủ Mỹ (GAO) cho biết, một cơ quan giám sát cấp liên bang trình quốc hội Mỹ cảnh báo về sự tê liệt của hệ thống định vị toàn cầu GPS vào năm 2010.

Một thông báo không chính xác về khả năng ngừng hoạt động của hệ thống GPS đã khiến người dân Mỹ tức giận.Ngày 19/5, Văn phòng Kiểm kê Chính phủ Mỹ (GAO) cho biết, một cơ quan giám sát cấp liên bang trình quốc hội Mỹ cảnh báo về sự tê liệt của hệ thống định vị toàn cầu GPS vào năm 2010.

Bản báo cáo của GAO

Theo giải trình của GAO, nguy cơ dẫn tới sự đình trệ kể trên là do không quân Mỹ (USAF) chậm trễ trong việc thực hiện chương trình hiện đại hóa hệ thống máy định vị GPS, có chi phí lên tới hai tỷ USD. Báo cáo của GAO nêu rõ: “Nếu USAF không hành động, thì khả năng hệ thống GPS tê liệt sẽ diễn ra ngay trong năm 2010. Khi đó, các vệ tinh sẽ lần lượt hỏng hóc, khiến cụm vệ tinh định vị không thể đáp ứng nhu cầu của Chính phủ cũng như người dân”.

Trong bản báo cáo của mình, GAO còn dự báo USAF chỉ duy trì được 80% mức độ hoạt động của cụm vệ tinh GPS, đồng thời nhấn mạnh, sự chậm trễ của USAF đối với việc bảo dưỡng, nâng cấp hệ thống GPS sẽ ảnh hưởng tới an ninh quốc gia của Mỹ.

Nếu sự thực xảy ra đúng như báo cáo của GAO, cuộc sống của các doanh nghiệp và người dân Mỹ có thể bị xáo trộn? Dường như, mọi hoạt động giao thông ở quốc gia rộng lớn này phụ thuộc rất nhiều vào hệ thống định vị GPS, từ đường bộ, đường thủy tới đường  không. Một độc giả PC World có tên Orange Hawk bày tỏ lo ngại sau khi đọc báo cáo của GAO: “Nếu thực sự điều đó xảy ra, máy bay sẽ không dám cất cánh, tàu bè chơ vơ ngoài biển, còn tôi sẽ mất thật nhiều tiền xăng để đi từ nhà ở hạt Madison đến được nhà bạn mình ở khu Manhattan, New York”.

Một người khác có tên Nova, cho biết: do công việc phải vào rừng thường xuyên, nếu chiếc máy GPS Garmin Geko 101 của anh trở nên vô dụng thì khu rừng quen thuộc bấy lâu này lại trở thành xa lạ.

Đính chính và sự tức giận

Phản ứng trước thông tin này, đại diện của USAF, đại tá Dave Buckman cho biết: “Báo cáo của GAO lầm lẫn. Khả năng tê liệt chỉ xảy ra khi cả hệ thống GPS đồng loạt xuống cấp. Trên thực tế, nguy cơ được cảnh báo nằm trong khả năng kiểm soát và sẽ không có chuyện hệ thống GPS ngừng hoạt động”. Tuyên bố này được phát biểu trong một cuộc họp nhằm trấn an dư luận Mỹ trước cảnh báo được cho là quá đà của GAO.

Đại tá Buckman cho biết thêm: “Hiện có hơn 30 vệ tinh đang hoạt động trên quỹ đạo và hệ thống sẽ có thêm vệ tinh vào ngày 9/8 tới. Do đó, sẽ không có chuyện lượng vệ tinh định vị ít hơn con số 24”.

Không chỉ giới quân sự, những người trực tiếp điều hành hệ thống GPS, một số người dân Mỹ tỏ vẻ bất bình trước cách đưa tin nặng lời của GAO. Chevrolet, 15 tuổi, cho rằng cảnh báo của GAO là không cần thiết vì thiết bị GPS của cậu chỉ cần được 4 vệ tinh “soi” là có thể đi khắp nước Mỹ.

Còn một người có tên Porschett bình luận: “Là người từng tham gia xây dựng hệ thống GPS từ năm 1982 và có 25 năm giảng dạy về GPS, tôi biết khả năng làm việc thực tế của các vệ tinh có thể kéo dài gấp đôi thời gian quy định”. Do đó, ông tức giận gọi báo cáo của GAO là thứ “lá cải”.

Hệ thống định vị GPS của Mỹ được sử dụng rộng rãi từ những năm 1980, dù nằm trong quyền quản lý của Bộ Quốc phòng Mỹ, nhưng Chính phủ cho phép mọi người trên thế giới sử dụng miễn phí, bất kể quốc tịch. Lần phóng vệ tinh bổ sung cho hệ thống gần đây nhất được thực hiện vào năm 2006. Trước năm 1995, hệ thống GPS của Mỹ gặp sự cố. Tuy nhiên vào thời kỳ đó, mức độ ứng dụng GPS chưa rộng rãi như thời điểm hiện tại nên người dân và doanh nghiệp chưa đánh giá được mức độ thiệt hại có thể nếu hệ thống này không làm việc.

Tuy nhiên, trong không gian, ngoài cụm vệ tinh GPS của Mỹ, Nga, Trung Quốc và Ấn Độ đều có hệ thống định vị của riêng mình và các hệ thống này đang không ngừng được mở rộng. Các nước châu Âu cũng đang xây dựng hệ thống GPS của riêng mình có tên Galileo. Vậy nên, cho dù “tắt ngấm” thì vấn đề giao thông ở Mỹ cũng khó xảy ra tình trạng hỗn loạn vì luôn có phương án dự phòng.